
Pazartesi günü Ukrayna'nın iç güvenlik teşkilatı, iki NABU yetkilisini, Rusya ile bağlantıları olduğu şüphesiyle gözaltına aldı ve diğer teşkilat çalışanlarını da ilgisiz iddialarla aradı.
Euronews'te yer alan habere göre, Ukrayna'da binlerce kişi salı günü başkent Kiev ve diğer şehirlerde bir araya gelerek, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy'yi eleştirmenlerin ülkenin yolsuzlukla mücadele altyapısını zayıflattığını söylediği yasaları veto etmeye çağırdı.
Protesto, Rusya'nın 3 yılı aşkın süredir devam eden geniş çaplı işgali sırasında hükümete karşı düzenlenen ilk büyük miting oldu. Ukrayna Parlamentosu, iki önemli yolsuzlukla mücadele kurumu olan Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ve Özel Yolsuzlukla Mücadele Savcılığı'nın (SAPO) denetimini sıkılaştıran bir yasa tasarısını kabul etmişti. Muhalifler bu önlemin kurumların bağımsızlığını zayıflatabileceği ve soruşturmalar üzerindeki siyasi etkiyi arttırabileceği uyarısında bulunuyor. Kamuoyundan gelen tepkilere rağmen Zelenskiy'nin tasarıyı salı günü imzalayarak yasalaştırdığı bildirildi. Yolsuzlukla mücadele, Ukrayna'nın Avrupa Birliği'ne (AB) katılması ve Rusya'nın işgaline karşı savaşırken Batı'nın mali desteğini sürdürmesi için kilit bir koşul. Zelenkiy'nin bu adımı, sivil toplum ve yetkililer arasında öfkeye yol açtı.
Ajanslar, Telegram üzerinden yaptıkları ortak açıklamada, "Bu tasarı yasalaşırsa SAPO'nun başkanı göstermelik bir figür haline gelecek, NABU ise bağımsızlığını kaybederek başsavcılığın bir alt birimine dönüşecek," dedi. AB'nin Genişlemeden Sorumlu Komisyon Üyesi Marta Kos da X'te yaptığı bir paylaşımda, Ukrayna Parlamentosu'ndaki oylamayla ilgili endişelerini dile getirdi. Bunu "ciddi bir geri adım" olarak nitelendiren Kos, "NABU ve SAPO gibi bağımsız organlar Ukrayna'nın AB yolu için elzemdir. Hukukun üstünlüğü AB katılım müzakerelerinin merkezinde yer almaya devam ediyor," dedi. Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün Ukrayna şubesi de tasarının imzalanmasını eleştirerek, bunun geçmiş reformları baltaladığını ve uluslararası ortaklarla güvene zarar verdiğini belirtti.
Zelenskiy'i yasayı veto etmeye çağıran grup, aksi takdirde "Ukrayna'nın yolsuzlukla mücadele altyapısının ortadan kaldırılmasında" parlamento ile sorumluluğu paylaşacağı uyarısında bulundu. Rusya'nın 2022'de geniş çaplı işgalini başlatmasından bu yana düzenlenen gösteriler büyük ölçüde savaş esirlerinin ya da kayıp kişilerin iadesine odaklandı. Ancak protestolar, daha önceki iki devrimin halk adına zaferle sonuçlandığı Ukrayna'da geleneksel bir kamuoyu baskısı biçimi olmaya devam ediyor. Salı günkü gösteride birçok protestocu "Yasayı veto edin," "Yolsuzlukla mücadele sistemini koruyun, Ukrayna'nın geleceğini koruyun" ya da sadece "Buna karşıyız" yazılı pankartlar taşıdı.